چاپ شده در روزنامه شهرآرا، ویژه نامه بانوان (شهربانو) 17 آذر 1399
در دوران نوجوانی، باید توجه بیشتری به چگونگی رفتار با دختران داشت، چراکه در این دوران، دختران عموما با کاهش اعتماد به نفس روبرو هستند.
والدین باید نگرش خود را نسبت به دختران تغییر دهند و نگرش های قدیمی که به شدت بر رشد دختران تأثیر می گذارند و باعث تضعیف آن ها می شوند را کنار بگذارند. دختران ما نیاز دارند توسط والدین و بزرگترها دیده و تأیید شوند. والدین، آموزگاران و دیگر بزرگسالان، باید روز به روز آگاه شوند که احساس قویِ عزت نفس در دختران، موضوعی لازم و ضروری برای رشدِ سالمِ دختران در جامعه است. هرآنچه که ما به عنوان بزرگسال در زندگیِ دختران انجام می دهیم، اینکه چطور رفتار می کنیم، چه می گوییم، چطور آن را می گوییم، کیفیت و ویژگی ارتباطمان و حتی نگاه کردنمان به دختران، روی عزت نفس آن ها تأثیر می گذارد.
باید در وحله اول دخترمان را دوست بداریم، اما دوست داشتن و عشق به تنهایی کافی نیست. واژه های درست کافی نیستند و حتی کارهای حمایتی ما هم کافی نیستند. دختران نیاز دارند که در عمل، به جا و به موقع محبت ببینند و خودشان نیز به ما محبت کنند. با چالش ها روبرو شوند و رشد پیدا کنند. آن ها نیاز دارند که بتوانند خودشان را به عنوان همکارانی با ارزش، مطمئن، مفید و شایسته برای دیگران ببینند. ما باید فرصت های کشف و بررسی را برایشان فراهم کنیم. عشق و محبت والدین مهمترین اطمینان دهندهء احساس ارزشمند بودن برای دختران است. هدیه ای که ما با دوست داشتنِ دخترمان به طور غیر مشروط به او می دهیم، عالیترین هدیه ای است که هر کسی می تواند به دخترش بدهد.
عزت نفس در اوایل دوران کودکی در دختران، تا حدودی بالا است و سپس در دوران بلوغ به مقدار قابل توجهی کاهش پیدا می کند؛ چرا؟ چون متاسفانه والدین، در این سنینِ بخصوص که دختران نیازِ بیشتری به دیده شدن و شنیده شدن و درک شدن دارند، به طور معمول، کمتر به دختران ابراز عشق می کنند، هم از نظر جسمانی و هم از نظر ذهنی، کمتر به دختران توجه می کنند. درآغوش گرفتن، بازی کردن، خندیدن با آن ها و… کمرنگ می شوند و از بین می روند.
نوجوانان، در دوران گذر از نوجوانی به جوانی، ساکت بودن و فکر کردن را بیشتر انتخاب می کنند. یک قانون بسیار مهم که باید همیشه به یاد داشته باشیم اینست که هرچه دخترمان بیشتر ناراحت و ساکت باشد، بیشتر اهمیت دارد که ما با عشق عمیقمان و به روشی که او بتواند درک کند، با او ارتباط برقرار کنیم. کارهایی انجام دهیم که عشق و توجه و علاقه مان را به او نشان دهیم، مثلا قراری دو نفره باهم بگذاریم، اورا برای شام بیرون ببریم و در طول مدتی که با هم هستیم به او اجازه دهیم که مدیریت کند و درباره هرچه دوست دارد، صحبت کند. فقط شنونده باشیم، اجازه دهیم که بداند ما کنارش هستیم تا از او حمایت کنیم.
شما به عنوان والد، در روز چقدر به چشمان دخترتان نگاه می کنید؟ چقدراز وقتتان را صددرصد بدون حواسپرتی به دخترتان اختصاص می دهید؟ چقدر با او درباره مسائلی که برای او مهم است، صحبت می کنید؟ آیا مهربانانه نوازشش می کنید؟ قدرت نوازش قابل اندازه گیری نیست، از هر فرصتی برای نوازش و درآغوش گرفتن دخترتان استفاده کنید و به او بگویید که خیلی دوستش دارید. (والدین عزیز، فراموش نکنید که برای درآغوش گرفتن دختران نوجوان، اصرار نکنید)
یادتان باشد که دختر شما شبیهه هیچکسی نیست! هیچگونه مقایسه ای حتی با حالتی دوستانه نداشته باشید. مقایسه کردن یکی از سمی ترین رفتارهایی است که ممکن است والدین مرتکب شوند. بیشتر دختران مدتی را به نگرانی درمورد وضع ظاهرشان سپری می کنند و این به خودیِ خود اصلا بد نیست. رفتار شما به عنوان بزرگتر، می تواند الگوی مناسبی برای دخترتان باشد. باید سعی کنید به عقیده ای محکم درمورد ظاهر خود دست پیدا کنید و از این طریق تأثیرعمیقی بر خود و دخترتان برجا بگذارید. باید عبارات منفی که خطاب به خود و دیگران درمورد ظاهر بیان می کنید، کم کنید و به خود و دیگران عشق بورزید. شکل ظاهری نباید چندان اهمیتی داشته باشد. به دخترتان بیاموزید که اگر انتقادات خود را به تشکر و قدردانی تبدیل کنید، نوعی خودشیفتگیِ سالم برایتان به ارمغان می آورد.
وقتی دخترتان با شادی و سرور به خانه می آید و درباره کارهایی که مجذوب آن شده است صحبت می کند، (فعالیت درسی، ورزشی یا پیدا کردن دوستی جدید)، به او نشان دهید که کاملا به حرف هایش توجه می کنید. به او بگویید که چقدر علاقه مندید که حرف هایش را بشنوید. علاوه بر واژه ها، اغلب والدین، با زبان بدن با دخترشان ارتباط بر قرار می کنند. اگر هنگامی که دخترتان گزارش کارهای روزانه اش را به شما می دهد، فقط از روی عادت بگویید: “آفرین چه عالی!” بدون اینکه حتی چشمتان را از گوشی همراهتان بردارید یا نگاهی از تلویزیون برنکشید و به او توجه کامل نکنید، پیامی به او منتقل می کنید که اصلا مفهوم خوبی ندارد و بکلی پوچ و بی ارزش است. او کاملا متوجه می شود که برای شما، خواندن پیامهای گوشیتان یا نگاه کردن به تلویزیون، مهمتر از گوش کردن به حرف های او و اصلا خود او است. این ها موارد بسیار مهمی است که می توانند به اعتماد به نفس و احساس مهم بودنِ دخترتان لطمه وارد کند.
به مدت یک روز، همه کارهایی را که دخترتان انجام می دهد و ممکن است شما نتوانید آن ها را تحمل کنید، ندید بگیرید و به کارهای صحیح او توجه کنید. هر چه بیشتر به کارهای صحیح دخترتان توجه داشته باشید، به او کمک می کنید شناخت بیشتری از ارزش های وجودی اش داشته باشد. با این کار علاوه بر اینکه به افزایش اعتماد به نفس او کمک می کنید، در اتخاذ رفتار صحیح و کنار گذاشتن رفتارهای منفی نیز همراهی اش می کنید.
موضوع بسیار مهمی که به تقویت اعتماد به نفس دختران کمک می کند اینست که باید از شوخی کردن با او اجتناب کنید، زیرا به آسانی موجب سوء تعبیر و ناراحتی او می شود. متاسفانه ظاهرِ دختران در فرهنگ حال حاضر بیش از حد اهمیت پیدا کرده است، شایستگی و توانایی هایشان هم همینطور، هرگز نباید درباره این مسائل با آن ها شوخی کرد، چون باعث افزایش احساس ناامنی می شود. اگر متوجه شدید که با شوخی هایتان دخترتان را آزده اید، حتما از او معذرت خواهی کنید و به حریم او احترام بگذارید. به او اجازه دهید زندگی خصوصی خود را با نظارت شما داشته باشد و به این ترتیب احترام خود را به تلاش هایش نشان دهید. اجازه دهید بخشی از اتاق یا کشوهای میزش را به عنوان حریم خصوصیِ خود اعلام کند. او با این کار تمرین می کند چگونه درمورد هرآنچه متعلق به اوست و افرادی که به قسمت های مختلف زندگی اش دسترسی دارند، قضاوت کند. او با این کار تمرین می کند تا به زنی قوی، دارای اعتماد به نفس بالا و متکی به خود تبدیل شود.
متاسفانه والدین با رفتار ناآگاهانه، با سرکوب کردن انتخاب های دختران درمورد لباس هایش، تکالیف مدرسه، دوستانش یا هر چیز دیگری به او این پیام را می دهند که توانایی اتخاذ تصمیم های عاقلانه را ندارد و برای انتخاب های او احترام قائل نیستند. این موضوع صدمه شدیدی به عزت نفس دختران وارد می کند. والدین باید زمینه مناسبی جهت یادگیری تصمیم گیری های صحیح برای دختران فراهم کنند. بهتر است هر شب قبل از اینکه دخترتان به خواب برود، زمان کوتاهی را با هم بگذرانید. از او بخواهید آنچه را در آن روز در مورد خودش یاد گرفته را بیان کند. همچنین از او بخواهید خواسته ها و احساسات درونی اش را مورد ارزیابی قرار دهد و بازگو کند. به عبارت بهتر اجازه دهید دخترتان به راحتی و بدون ترس با شما حرف بزند. بدون قضاوت به حرف هایش گوش کنید تا او به این اطمینان برسد که هیچکسی مانند شما نمی تواند حرف ها و رازهای او را با اشتیاق بشنود.
عاقبتِ پرورش دختری با عزت نفس بالا اینست که او را به ابزاری مجهز کنید که در دنیای امروز بتواند راحت تر و با آرامش بیشتری زندگی کند.
